Gitar Akordu Yaptığınızda Sap Üzerine Kaç Kg Ağırlık Biniyor?
Standart bir akor yaptıktan sonra gitar sapına düşen ağırlığı hiç merak ettiniz mi?
Gitarlarımızı akort ettikten sonra tellerin gerilimine bağlı olarak gitar sapı üzerinde oluşan gerginlik ile kaç kg bir ağırlık oluştuğunu hiç düşündünüz mü?
Ian Noyce tarafından 1982 yılında yayınlanan bir makaleye göre gitar sap ölçeği , tellerin kalınlıkları gibi faktörleri göz önünde bulundurduğumuzda biraz değişken olsa da hemen hemen sap üzerine düşen ağırlık belli.
Fizik Kurallarına Göre
- Tellerin birim uzunluk başına kütlesi sabit kalırsa, ip ne kadar uzun olursa, istenen adımı elde etmek için gereken gerginlik o kadar yüksek olur.
- Telin uzunluğu sabit kalırsa, telin birim uzunluk başına kütlesi ne kadar yüksekse, yani tel ne kadar ağırsa, istenen eğimi elde etmek için gereken gerilim o kadar yüksek olur.
Bu iki maddeyi formülle açıklamak gerekirse;
Formülü açarak ne anlama geldiğini ineleyelim.
- f= frekans
- L= Tel uzunluğu (Gitar Boyutları ve Ölçüleri Hakkında Bilmeniz Gerekenler)
- T: Tel Gerilimi
- Birim uzunluğu başına kütle
Bu formül oldukça zorlu görünebilir, fakat formülün size vereceği kısaca bir telin ürettiği sesin tel içinde hareket ettiği hız ile orantılı olması ve bu hızın da ne kadar gergin ve ne kadar ağır olduğunu göstermektedir.
Örnek olarak Dean Markley marka bir gitar kullanılarak “birim uzunluk başına kütle” yi elde etmek için uzunluğu (640 mm) hesaplandığında aşağıdaki sonuç ortaya çıkmış oluyor.
Formül bize cevapları “Newton” kuvvet birimi olarak vermektedir. formülü 9.81 ‘ e böldüğünüzde ise Kg sonucu elde etmiş olursunuz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Şekil 2’de ortaya konan ölçümlerden görülebileceği gibi, her tel üzerine düşen kg ağırlığı neredeyse eşit durumda. Bu durum gitar çalarken teller arasında size zorluk çıkartmaması için çok iyi bir durum.Farklı tellerin arasında gerilimler eşit olmasaydı gitar çalarken oldukça zorlanabilirdiniz.
Gitar Tellerinde Strest Kavramı
- Bu noktada “stres” kavramını da tanıtmalıyız. Gitar teli üzerinde herhangi bir noktaya kuvvet uyguladığımızda, o bölümde stres üretilir. Kuvvetler bu teli çektiğinde, sonuç olarak gerginlik oluşur. Yani teli çektiğimizde, gerilimi arttırırız, böylece stresi arttırırız ve gerilim aşırı hale gelir ve tel kopar. Tel ne kadar ince ise artan gerginlik ve strest sebebiyle daha çabuk kopacaktır.
- Medium telli akustik gitarlar, tellerin ölçeğine ve ölçüsüne bağlı olarak .010 “-. 046” ölçekli teller: 80-90kg (180-200 lbs) gerilim taşımaktadır.Bu gerçekten büyük bir yüktür.
- Bir Gibson Les Paul’e 0,009 “-. 046” gitar teli seti koymak, Les Paul’un daha kısa ölçeği olduğundan Fender bir gitarın uzun ölçeğine kıyasla gerilimi yaklaşık% 6 azalmaktadır.Bundan dolayı kısa ölçekli gitarların telleri üzerine düşen ağırlık daha az olacaktır.
Sonuç
Yukarıdaki tüm bilgiler temelde doğru olsa da,pratik durumlarda işler değişebilir,çünkü işin içine farklı hesaplamalar girebiliyor.
Sıcaklık ve nemin de bu konuda önemli rolü var.Yeni bir gitar teli alıp taktığınızda bile akort yapılırken bir süre sapmalar oluşmakta ve tel gerekli olan gerilim seviyesine ulaşmaktadır.Bazı gitaristler tellerin dayanabileceği en son gerilme noktasına kadar telleri akort ederek daha sonra olması gereken standartlara çeker ve akort kaçmasını önlemeye çalışmaktadır.
Ayrıca tel çapları aynı olsa da farklı markaların telleri arasında bile dayanıklılık seviyesi değişkenlik gösterebilir.
